Lịch sử Queensland

Người Nguyên trú chiếm giữ Queensland có lẽ từ trước 50.000 TCN, có vẻ là bằng thuyền hoặc qua cầu lục địa qua eo biển Torres, và phân chia thành 90 nhóm ngôn ngữ khác nhau. Vào kỷ băng hà cuối cùng, cảnh quan Queensland trở nên khô cằn hơn và phần lớn là tan hoang, khiến thực phẩm và các vật phẩm khác khan hiếm. Điều này dẫn đến kỹ thuật nghiền hạt đầu tiên trên thế giới. Khí hậu ấm trở lại khiến khu vực dễ sống hơn, các cơn mưa lớn dọc theo duyên hải phía đông kích thích sự phát triển của các rừng mưa nhiệt đới trong bang.[4]

Tháng 2 năm 1606, nhà hàng hải người Hà Lan Willem Janszoon đổ bộ gần nơi mà nay là Weipa, trên bờ phía tây của mũi York. Đây là cuộc đổ bộ được ghi nhận sớm nhất của một người châu Âu tại Úc, và cũng đánh dấu tiếp xúc đầu tiên ghi nhận được giữa người châu Âu và người Úc Nguyên trú.[4] Các nhà thám hiểm người Pháp và Bồ Đào Nha cũng khám phá khu vực trước khi James Cook đến vào năm 1770. Cook yêu sách duyên hải phía đông của lục địa theo chỉ thị từ Quốc vương George III của Anh vào ngày 22 tháng 8 năm 1770 tại đảo Possession, đặt tên là Đông Australia, bao gồm Queensland, 'New South Wales'.[5]

Dân số người Úc Nguyên trú tại Queensland suy giảm đáng kể khi các nhà thám hiểm người châu Âu đem theo bệnh đậu mùa đến các khu vực phía đông của Úc vào cuối thế kỷ 18.[6]

Năm 1823, một nhà thám hiểm người Anh tên là John Oxley đi thuyền về phía bắc từ Sydney ngày nay để khảo sát các địa điểm có thể thiết lập thuộc địa hình sự tại Gladstonevịnh Moreton. Tại vịnh Moreton, ông tìm ra sông Brisbane. Ông trở lại vào năm 1824 và thiết lập một khu định cư tại nơi mà nay là Redcliffe. Khu định cư này sau chuyển đến địa điểm mà nay là trung tâm thành phố Brisbane. Edmund Lockyer khám phá than đá trồi lên dọc theo bờ thượng du sông Brisbane vào năm 1825.[7] Năm 1839, vận chuyển tù nhân ngưng lại, đỉnh điểm là đóng cửa khu định cư hình sự Brisbane. Năm 1842, khu định cư tự do được cấp phép. Năm 1847, cảng Maryborough được mở cửa với vai trò là một cảng len. Tàu nhập cư tự do đầu tiên đến vịnh Moreton là Artemisia vào năm 1848. Năm 1857, hải đăng đầu tiên của Queensland được xây tại mũi Moreton.

Một cuộc chiến bùng phát giữa người Nguyên trú và di dân châu Âu tại Queensland thời thuộc địa. Chiến tranh Biên giới đáng chú ý do là chiến tranh đẫm máu nhất tại Úc, có lẽ là do dân số người bản địa trước khi tiếp xúc tại Queensland đông hơn so với các thuộc địa Úc khác. Khoảng 1.500 người châu Âu cùng các đồng minh của họ (gồm các phụ tá người Hoa, người Nguyên trú và người Melanesia), bị giết trong các xung đột biên giới trong thế kỷ 19. Thương vong của dân Nguyên trú có thể vượt 30.000. "Lực lượng cảnh sát bản địa" do Chính phủ Queensland tuyển dụng đóng vai trò then chốt trong đàn áp người bản địa.[8]

Một hội nghị công cộng được tổ chức vào năm 1851 để nhận định về đề xuất tách Queensland khỏi New South Wales. Ngày 6 tháng 6 năm 1859, Nữ vương Victoria ký văn kiện hình thành thuộc địa riêng mà nay là Queensland, thủ đô là Brisbane. Ngày 10 tháng 12 năm 1859, tác gia người Anh George Bowen đọc tuyên bố mà theo đó Queensland chính thức tác khỏi New South Wales.[9] Bowen trở thành thống đốc đầu tiên của Queensland. Ngày 22 tháng 4 năm 1860, cuộc bầu cử đầu tiên tại Queensland được tổ chức và Robert Herbert được bổ nhiệm làm thủ tướng của Queensland. Queensland cũng trở thành thuộc dịa Úc đầu tiên thiết lập nghị viện riêng thay vì dành thời gian làm thuộc địa vương thất. Năm 1865, đường xe lửa đầu tiên trong bang khánh thành giữa IpswichGrandchester.

Kinh tế Queensland mở rộng nhanh chóng vào năm 1867 sau khi James Nash phát hiện được vàng tại sông Mary gần thị trấn Gympie, làm dấy lên một phong trào tìm vàng. Mặc dù vẫn đáng kể, song quy mô phong trào tìm vàng này nhỏ hơn nhiều so với tại Victoria và New South Wales. Trong thời kỳ từ thập niên 1860 đến đầu thế kỷ, nhiều người lao động mà đương thời được gọi là Kanaka được đưa đến Queensland từ các đảo Thái Bình Dương lân cận để làm việc trong các ruộng mía tại thuộc địa. Một số người trong đó bị bắt cóc, và điều kiện làm việc của họ chung quy là lao công giao kèo hoặc thậm chí là nô lệ. Khi liên bang hóa Úc vào năm 1901, chính sách Úc Da trắng đã có hiệu lực, theo đó tất cả lao công ngoại quốc tại Úc bị trục xuất theo Đạo luật Người lao động đảo Thái Bình Dương 1901, khiến dân số người đảo Thái Bình Dương trong bang giảm nhanh chóng.[10]

Ngày 1 tháng 1 năm 1901, Úc được liên bang hóa sau một tuyên bố của Nữ vương Victoria. Trong thời gian này, dân số Queensland là nửa triệu người. Brisbane được tuyên bố là một thành phố vào năm 1902. Năm 1905, phụ nữ lần đầu được đi bầu trong tuyển cử cấp bang, và Đại học Queensland được thành lập vào năm 1909. Hàng hàng không Qantas được thành lập vào năm 1920 để phục vụ Queensland.

Năm 1922, Queensland bãi bỏ thượng viện, trở thành bang đơn viện duy nhất tại Úc. Năm 1935, cóc mía được chủ động đưa từ Hawaii đến Queensland trong một nỗ lực thiếu suy nghĩ và bất thành nhằm giảm số lượng bọ mía Pháp và bọ mía Greyback đang tàn phá rễ cây mía, là cây trồng không thể thiếu đối với kinh tế Queensland.

Sau khi bùng phát chiến tranh với Nhật Bản, Queensland nhanh chóng trở thành một tiền tuyến giả định do lo ngại về một cuộc xâm chiếm. Một số thành phố và địa điểm tại miền bắc Queensland bị người Nhật oanh tạc, gồm đảo Horn, TownsvilleMossman. Lực lượng Úc và Hoa Kỳ tập hợp quy mô lớn tại Queensland, và Tổng tư lệnh Tối cao của Đồng Minh tại khu vực Tây Nam Thái Bình Dương, Tướng Douglas MacArthur, lập trụ sở của mình tại Brisbane. Ngày 14 tháng 5 năm 1943, tàu bệnh viện Centaur của Úc bị tàu ngầm Nhật Bản đánh đắm ngoài khơi đảo North Stradbroke.

Đình công đường sắt Queensland 1948 kéo dài trong chín tuần, liên quan đến vấn đề tiền lương. Năm 1952, trạm săn cá voi duy nhất của Queensland mở cửa tại Tangalooma và bị đóng một thập niên sau đó. Đình công thợ xén lông cừu vào năm 1956 kéo dài từ tháng 1 đến tháng 1o0 do tranh chấp về tiền lương.[11] Năm 1962, sản xuất thương mại dầu tại Queensland và Úc bắt đầu tại Moonie.[12] Năm 1968, Joh Bjelke-Petersen được bầu làm thủ tướng, ông giữ vai trò này trong 19 năm. Năm 1969, đường ống khí đốt tự nhiên đầu tiên tại Queensland và Úc liên kết mỏ khí Roma đến Brisbane, bắt đầu hoạt động. Năm 1982, Brisbane tổ chức Đại hội thể thao Thịnh vượng chung. Trong cùng năm, Eddie Mabo bắt đầu tổ tụng lên Tòa án Tối cao để yêu sách quyền sở hữu đất tại Eo biển Torres nhân danh cư dân bản địa, Tòa án Tối cao Úc vào năm 1992 công nhận quyền sở hữu của người bản địa. Triển lãm thế giới năm 88 được tổ chức tại Brisbane vào năm 1988 giúp nâng cao vị thế của Brisbane và Queensland trên thế giới. Trong thập niên 1990, dân số Queensland tăng trưởng nhanh chóng, phần lớn là do nhập cư nội địa do bị thu hút từ kinh tế sôi động và cơ hội mua nhà dễ dàng hơn. Tăng trưởng dân số của Queensland trong thập niên 1990 phần lớn tập trung tại khu vực đông nam.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Queensland http://www.couriermail.com.au/news/national/west-w... http://books.google.com.au/books?id=37Sel9HEYgUC http://www.newhopegroup.com.au http://www.queenslandholidays.com.au/ http://www.theaustralian.com.au/news/queensland-fa... http://www.tq.com.au/about-tq/profile/profile_home... http://www.translink.com.au http://www.austlii.edu.au/au/legis/qld/consol_act/... http://www.censusdata.abs.gov.au/census_services/g... http://www.abs.gov.au/Ausstats/abs@.nsf/94713ad445...